بررسی میزان استفاده از اصطلاحات خویشاوندی بومی و وام واژه های فارسی معادل آنها در کردی کلهری

Authors

  • حبیب گوهری استادیار زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام ، ایلام، ایران
  • شهرام جمالی دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام ، ایلام، ایران
Abstract:

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان استفاده از اصطلاحات خویشاوندی بومی و وام­واژه­های فارسی معادل آنها در کردی کلهری صورت می­پذیرد. از لحاظ روش تحقیق، این پژوهش کمی و توصیفی است. میوسکن (1987)، ماتراس (2009) به عنوان چارچوب نظری مورد استناد قرار گرفته­اند. برای تحقق هدف پژوهش حاضر فهرستی از تمام اصطلاحات خویشاوندی تهیه شد و در اختیار افراد شرکت­کننده قرار گرفت. بر اساس متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات، افراد شرکت­کننده به هشت گروه تقسیم شدند: مردان/ زنان باسواد جوان، مردان/ زنان باسواد مسن، مردان/ زنان بی­سواد جوان و مردان/ زنان بی­سواد مسن. برای شرکت در مصاحبه و پاسخ دادن به سؤالات، از هر گروه 10 نفر و مجموعاً 80 نفر به گویه­های طراحی­شده پاسخ دادند. برای هر واژه چندین بافت در نظر گرفته می­شد و از افراد خواسته می­شد تا واژه مورد نظر (بومی یا معادل فارسی آن) را در آنجا انتخاب نمایند. پس از جمع­آوری داده­ها، با استفاده از نرم­افزار آماری اس­پی­اس­اس (نسخه 23)، داده­ها مورد تحلیل قرار گرفتند. آنالیز واریانس سه عاملی مورد استفاده قرار گرفت تا رابطه بین متغیر وابسته پژوهش (انتخاب واژه کردی یا معادل فارسی آن) با متغیرهای مستقل پژوهش یعنی سن، جنسیت و سطح تحصیلات مشخص گردد. برخلاف پیش­بینی نظریه سلسله­مراتب (میوسکن، 1987)، نتایج نشان داد که میزان استفاده از اصطلاحات بومی بسیار زیاد است. گروه­های مختلف از 54.5% تا 100% از موارد از اصطلاحات خویشاوندی بومی استفاده نمودند. از طرفی، چون اصطلاحات خویشاوندی انتخاب­شده در پرسشنامه دارای خلاء در کردی کلهری نبودند، لذا میزان بالای استفاده از اصطلاحات خویشاوندی کردی منطبق با نظریه خلاء واژگانی (ماتراس، 2009) است. در ارتباط با تفاوت­های به­دست آمده در گروه­ها، آزمون تحلیل واریانس سه عاملی نشان داد که دو عامل تحصیلات و سن نقش پررنگی در میزان استفاده از اصطلاحات خویشاوندی بومی (معادل فارسی آنها) دارند، درحالی‌که عامل جنسیت از لحاظ آماری نقش معنی­داری ایفا نمی­ کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تحوّلات واکی واژه های زبان کردی( گویش کلهری) در گذر تاریخ نسبت به زبان پهلوی‌

ایل کلهر، یکی از بزرگ‌ترین ایل‌های بومی ایران است و گویش کلهری نیز یکی از گویش­ های آن - از شاخهٔ زبان­ های شمال غربی- به شمار می‌آید. از مطالعۀ واژه‌های موجود و مستعمل در این گویش(گویش کلهری) چنان برمی‌آید که این واژه‌ها از چنان قدمتی برخوردارند که پیشینهٔ آن‌ها به زبان فارسی میانهٔ پهلوی می‌رسد. پاره‌ای از این واژه‌ها در گذر زمان بدون تغییر باقی مانده و پاره‌ای نیز تحت تأثیر دگرگونی‌های زبانی، د...

full text

بررسی وام واژه های ترکی خاص گویش فارسی همدانی

رایج‌ترین نوع وام‌گیری زبان، وام‌گیری واژگانی است. امروزه هیچ زبانی را در دنیا نمی‌توان یافت که از زبان‌های دیگر متأثر نشده باشد. از جمله این تأثیرات، تأثیر و تأثر زبان‌های ترکی و فارسی بر یکدیگر بوده است. زبان ترکی کلمات بسیاری را از زبان فارسی قرض گرفته و کلمات دیگری هم قرض داده است. این تأثیر و تأثر، در بعضی از زبان‌ها و لهجه‌های ایرانی بیشتر از سایر زبان‌ها بوده است؛ به عنوان مثال، گویش همد...

full text

بررسی جامعه شناختی پدیده رمزگردانی دو زبانه های کردی کلهری- فارسی در دانش آموزان

یکی از موضوعات بحث ‌برانگیزی که توجه بسیاری از محققان و کارشناسان را در دهه‌های اخیر به خود جلب کرده است، بحث رمزگردانی دو‌زبانه ها می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی جامعه شناسی پدیده رمزگردانی دوزبانه های کردی فارسی صورت پذیرفت. روش انجام این پژوهش، تلفیقی از روش‌های کمّی و کیفی می‌باشد. جامعه آماری شامل کل دانش آموزان مقطع متوسطه پایه اول و دوم و پیش دانشگاهی شهرستان سرپل ذهاب در سال تحصیلی97-...

full text

اصطلاحات زبانشناسی و مشکل تعدد معادل ها در زبان فارسی

هدف این مقاله، بررسی آماری میزان یکدستی، هماهنگی میان آن دسته از معادل های فارسی است که در برخی از کتاب ها و مقاله ها، برابر اصطلاحات انگلیسی زبان شناسی ارائه گردیده اند. همچنین سعی شده است مشکلات ناشی از تعددو کثرت معادل ها مورد بررسی قر ار گرفته، پیشنهادهایی در جهت یکسانی و یکنواختی آنها مطرح گردد. در بخش او ل این مقاله به بررسی معادل های به کاررفته در 10 کتاب مختلف در زمینهء زبان شناسی پرداخ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 1

pages  49- 72

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023